Bureau Venhuizen sluit Case Study Krabbeplas af

Met de Oogstdag op 29 september 2007 heeft Bureau Vehuizen de Case Study Krabbeplas afgesloten.
Hieronder vind u daarvan een foto impressie , een verslag en bovendien is de publicatie : The Happy Crab te downloaden.

Voorstellen voor de toekomst van de Krabbeplas

Download hier : The Happy Crab

TheHappyCrab.pdf

Verslag van de Oogstdag

Oogstdag Case Study Krabbeplas
STEVIGE RECONSTRUCTIE VAN DE MENTALITEIT

Een oogstdag aan de Krabbeplas? Wie bekend is met de Krabbeplas in Vlaardingen zal meewarig een wenkbrauw optrekken. De Krabbeplas is immers een recreatiegebied. Hier wordt geen tarwe of maïs meer verbouwd en hier lopen geen melkkoeien in de wei. Desalniettemin wordt flink geoogst op zaterdag 29 september jl., tijdens de oogstdag van het onderzoek dat Bureau Venhuizen in het kader van project Case Study Krabbeplas uitvoerde. Hans Venhuizen presenteert zijn visie voor de toekomst van de Krabbeplas en Midden-Delfland. Geen concrete herinrichtingsplannen, maar een pleidooi om de mentaliteit van waaruit het landschap is ontstaan stevig te reconstrueren. Hoe kom je tot een nieuwe mentaliteit en in wat voor kader plaats je opgaven die hieruit voortkomen? Volgens Venhuizen spelen hierbij in de toekomst onder andere klimaatboeren, zouttuinen, Happy Crabs en een Drost, een belangrijke rol.

Reconstructie is een begrip dat de Krabbeplas niet vreemd is. De Krabbeplas maakt deel uit van het gebied Midden-Delfland dat in 1958 de status van Rijksbufferzone werd toebedeeld. Met het verkrijgen van deze status veranderde Midden-Delfland van een zichzelf instandhoudend agrarisch productielandschap in een gebied dat vooral bestemd is om urbane ontwikkelingen tegen te houden. ‘Het gevolg van de zogenaamde reconstructie die hiervoor op gang werd gebracht is een verzonnen landschap dat, aldus Venhuizen, ‘bij het recente gereedkomen al weer aan een stevige herziening toe lijkt te zijn.’ Niet alleen wordt het landschap over het algemeen als saai en niet prikkelend genoeg ervaren, ook liggen er anno 2007 nog steeds heel wat gevaren op de loer. De openheid van Midden-Delfland wordt bedreigd door opdringende verstedelijking, de landbouwkundige ontwikkeling stagneert, er bestaat een tekort aan openluchtrecreatie en natuurlijke en landschappelijke waarden staan onder druk. Genoeg aanleidingen kortom voor een nieuwe reconstructie.

Venhuizen houdt de fraaie catalogus ‘The Happy Crab’ omhoog, waarin hij twaalf veranderingsmogelijkheden voor de Krabbeplas en Midden-Delfland samenbrengt. Venhuizen is op zoek gegaan naar fenomenen die in het gebied spelen en stelt voor deze in te zetten bij opgaven waardoor de Krabbeplas weer een levend cultuurlandschap zou kunnen worden. Een voorbeeld: In het gebied wonen heel wat boeren die door stagnatie van de landbouw met lege handen komen te staan. Wanneer nu een boer op andere wijze gaat ondernemen zal er uiteindelijk ook een ander landschap uitrollen. Zo lanceert Venhuizen de Klimaatboer, die opgaven oppakt die direct of indirect te maken hebben met de invloeden van het veranderende klimaat op het cultuurlandschap. De Vermaakboer, daarentegen, stelt zijn land ter beschikking aan mensen die vermaak of verzorging behoeven. Daarnaast kan bijvoorbeeld het brongas dat in de grond van Midden-Delfland aanwezig is weer worden geëxploiteerd of wat gedaan worden met verzilting van het landschap. Venhuizen wijst voorts op de bestuurlijke lacune die het gebied te wachten staat. In 2008 namelijk, zit de taak van de Reconstructiecommissie er officieel op. Daarmee heeft de bijzondere status van Midden-Delfland binnenkort geen wettelijke basis meer. Venhuizen bedacht daartoe het zogenaamde Midden-Delfland Schap met een representatieve Drost.

‘The Happy Crab’ wordt niet ongemoeid gelaten. Zoals het een echte oogstdag betaamt, wordt geroken, geproefd en gekeurd. Een jury en kritisch publiek reageren op de benadering van Venhuizen tijdens een discussie en sketch-in. Venhuizen weet de aanwezigen werkelijk te verleiden. Tijdens de sketch-in wordt er flink mentaal gereconstrueerd. Slechts een enkeling heeft een geheel nieuw herinrichtingsplan getekend. Dat er functioneel wat moet veranderen in het buitengebied wordt vanuit de zaal met de volgende ironische uiting onderstreept: ‘Het boerengebied, dat zijn de wachtgronden voor de toekomst.’ Breed omarmd wordt het principe om problemen te zien als kansen, zoals de verzilting. Men lijkt de kunstmatigheid van het huidige gebied moe en er wordt dan ook flink gezocht naar aanleidingen in het gebied als uitgangspunt bij toekomstige opgaven. Tegelijkertijd klinkt er een roep om het gebied meer specifiek te maken. Het gaat dan vaak meer om het creëren van een eyecatcher dan het ontwikkelen van nieuwe opgaven. Opvallend veel mensen staan een minder helder omgrensde Krabbeplas voor. Verzachting van de randen van de stad en land door bijvoorbeeld amfibisch wonen komt veelvuldig op de schetsen voor.

Waar gedurende deze oogstdag meer nadruk op had mogen liggen zijn de tuinen waar de drie van de twaalf gepresenteerde voorstellen die door kunstenaars en ontwerpers zijn bedacht in proefopstelling zijn uitgevoerd. Op de kavels bevinden zich de Vlaardinger Zouttuinen (Willemijn Lofvers), Kuubtuinen (Rianne Makkink) EELLS en paddestoelvelden (Jacques Abelman). Daarnaast heeft een bewoner van Vlaardingen een bijzondere theetuin geconstrueerd (Peter de Jong). Heeft het inrichten van proeftuinen zin voor het ontwikkelen van ideeën voor de toekomst van de Krabbeplas? En is een half jaar ‘proeftuinen’ voldoende om tot een resultaat te komen dat werkelijk (mentaal) sporen achterlaat in het landschap? Het zijn vragen die ik graag beantwoord had zien worden. Nu zijn deze ontwerpvoorstellen meer illustraties geworden in catalogus ‘The Happy Crab’.

Ten slotte neemt iemand uit de zaal het op voor het reconstructielandschap: ‘Als we die reconstructiewet niet hadden gehad was Midden-Delfland nu misschien wel helemaal volgebouwd.’ Bert van Meggelen, moderator, vraagt zich af hoe je kunt voorkomen dat deze winst ongedaan wordt gemaakt. ‘The Happy Crab’ biedt uitkomst, maar is een verzameling veranderingsvoorstellen genoeg? In deze vraag schuilt meteen het commentaar op ‘The Happy Crab’. ‘Een spaghetti aan ideeën!’ wordt opgemerkt. Van Meggelen is van mening dat je een steviger kader nodig hebt dan wat nu voorhanden is. ‘Als een landschap decor wordt voor nieuwe functies is dat goed voor de ontwerpers. Maar wat moet je wel ontwerpen en wat niet?’ Van Meggelen sluit af met een quote van Harry Mulish : ‘Als alles mogelijk is gebeurt er niks’. Het is derhalve zaak te zorgen dat niet alles mogelijk is. Het eerste ontwerp moet het ontwerp zijn van een stevig kader.


Marieke Berkers
Oktober 2007

Uitnodiging

Menu Oogstdiner

Oogstdag Zaterdag 29 september vanaf 14.00

L.S.

Bij deze wil ik u van harte uitnodigen aanwezig te zijn op de Oogstdag van Case study Krabbeplas aan de Van Boendaleweg in Vlaardingen. Krabbeplas is een deel van het recreatiegebied Midden Delfland en ligt tussen Vlaardingen en Maassluis.
Op 29 september presenteert Hans Venhuizen de bouwstenen voor een nieuwe Krabbeplas waarna alle aanwezigen er tijdens een Sketch-In mee aan de slag kunnen gaan. Een deskundige jury onder leiding van Bert van Meggelen zal zich vervolgens over de resultaten buigen en daarover graag met elkaar en met u in debat gaan. Ook vinden er presentaties plaats van de Vlaardinger Zouttuin door Willemijn Lofvers, de zuiverende paddestoelvelden door Jacques Abelman en de kuubkisten door Rianne Makkink . Of u kunt rustig van een kopje thee met spekkoek genieten bij het theehuis van de vlaardinger Peter de Jong.
De dag zal worden afgesloten met een diner waarin de oogst van de verschillende projecten zal zijn verwerkt. Vanwege het beperkt aantal beschikbare plaatsen willen we u vragen zich ruim vantevoren aan te melden.
Ik hoop u op 29 september te kunnen begroeten.

Hans Venhuizen


note: een overzicht van het voorlopige programma vind u verder op de log.

Oogstdag Case Study Krabbeplas

Op zaterdag 29 September zal aan de Van Boendaleweg te Vlaardingen

de Oogstdag plaatsvinden van de Case study Krabbeplas

Programma Oogstdag
Zaterdag 29 September, Kavels aan de Van Boendaleweg te Vlaardingen


14.00 Dagopening door Bert van Meggelen

14.10 Presentatie van de publicatie over de toekomst Krabbeplas door Hans Venhuizen

14.40 Kort debat juryleden (zie onderaan dit bericht)
De jury staat onder leiding van Bert van Meggelen.

15.00 Start ‘Sketch-In’ met simultaancommentaar van de jury

16.00 - 16.45 Presentaties door de deelnemende kunstenaars in het veld en in de tent.

16.45 - 17.45 Jurypresentatie en slotdebat

17.45 - 20.00 Driegangen Oogstdiner met historische streekgerechten.

Juryleden:
- Pia van Oord, voorzitter van de Stichting Midden-Delfland is mensenwerk.
- Arie van den Berg, 'brede' boer in Midden-Delfland.
- Dr. Heleen van Londen, archeologisch onderzoeker van de Romeinse geschiedenis van Midden-Delfland
- Christiaan van der Kamp, wethouder Midden-Delfland
- Cor Geluk, landschapsarchitect

Verslag CLAIM-dagen 22, 23, 24 juni

Kort verslag Claim-dagen

Op 22, 23 en 24 juni hebben de Claim-dagen aan de Van Boendale weg te Vlaardingen plaatsgevonden.
De regen voorafgaande en tijdens de dagen heeft ons programma wel enigszins parten gespeeld, toch kunnen we spreken van een geslaagd weekend.
De Recycloop, ontworpen door Jan Jongert van 2012 Architecten weerspiegelde schitterend het landschap en de dreigende luchten. Het was een goed voorbeeld hoe je bouwafval op een bijzondere manier kunt hergebruiken. Hoewel het met kalklijnen aangebrachte spelbord van het door Tim de Ridder bedachte archeospel: 'Ik zie, ik zie wat jij niet ziet' was weggespoeld, hebben diverse schoolklassen met een verkleinde geprinte versie toch het spel in de tent kunnen spelen.
Het bijzondere Indonesische theepaviljoen van de Vlaardinger Peter de Jong was een goede plek voor het -in alle rust gezette- drinken van een kopje thee met spekkoek.

Op zaterdag 23 juni heeft een debat plaatsgevonden waarin centraal stond welke rol boeren kunnen spelen bij de veranderingen in het gebied. (zie samenvatting debat verslag)

De genodigde ontwerpers hadden zich gericht op diverse ecologische thema's.
De 'Vlaardingse zouttuin' van Willemijn Lofvers lag als een landart-sculptuur tussen het hoogstaande gras. De eerste planten konden worden uitgezet. Het zaaien van een aantal groentezaden moest echter in verband met de hoeveeldheid regenwater worden uitgesteld. Inmiddels heeft ook dat plaatsgevonden. Rianne Makking van Sloom.org heeft op haar 'Vuile Velden' tien kuubkisten geplaatst, gevuld met GFT-afval en compost en met succes kunnen beplanten. Ze wil haar theorie tonen dat een mens met één kuub grond zichzelf kan bedruipen. Jacques Abelman heeft met zijn 'Eells' en 'Mushroom Cleaning fields' een begin gemaakt met het schonen van de grond en ons tegelijkertijd een heerlijke opbrengst van paddestoelen in het vooruitzicht gesteld.
Het door hem aangelegde paddestoelenveld kon de vallende regen juist goed gebruiken.
We verwachten dus ruim te kunnen oogsten op 29 september!


RK

Verslag Debat zaterdag 23 juni

Verslag23juni.pdf

CLAIM

VRIJDAG 22 JUNI
ZATERDAG 23 JUNI
ZONDAG 24 JUNI

U BENT VAN HARTE WELKOM OP DE KRABBEPLAS
KOM PROEVEN VAN DE VLAARDINGER ZOUTTUINEN EN VUILE VELDEN



PROGRAMMA

Vrijdag 22 juni
10.30 – 12.30 uur
Archeovelden met archeologe ven de gemeente Vlaardingen Carolien van Loon
De ontdekking van de Vlaardinger Bronstijdman, een archeologiespel met schoolkinderen
11.00 – 13.00 uur
Neufert voor Nieuwe Recreatie deel 1
Debat onder leiding van Hans Venhuizen met als thema 'Problemen maken het landschap'
13.00 – 14.00 uur Lunch
14.00 – 17.00 uur
Vuile Velden en Pig Field met Rianne Makkink van Sloom.org
Over vertragen, herkauwen en langzame groeimodellen. Schoolkinderen beplanten de Vuile Velden
18.00 – 20.00 uur
Herkauwen: Het Vuile Velddiner



Zaterdag 23 juni
10.30 – 12.30 uur
Neufert voor Nieuwe Recreatie deel 2
Debat onder leiding van Hans Venhuizen met als thema 'Recreanten maken het landschap'
13.00 – 14.00 uur Lunch
14.00 – 17.00 uur
De Vlaardinger Zouttuinen met Willemijn Lofvers van Bureau Lofvers i.s.m. Vincent Kuypers
Hoe verzilting van Nederland geldt als kans voor toekomstige ontwikkelingen
18.00 – 19.00 uur
Het Vlaardinger Zouttuin Diner met kroketjes en ezelsoor

Zondag 24 juni
10.30 – 12.30 uur
Active Fields
Een buitensportevenement ter versoepeling van lichaam en geest
12.30 – 13.30 uur Lunch
13.30 – 14.00 uur
Waroeng Minoem Thé met Vlaardinger Peter de Jong
De vertragende werking van een authentiek kopje thee
14.00 - 14.30 uur
Speciale gast: De heer Bruinsma, Burgemeester van de gemeente Vlaardingen
14.00 – 17.00 uur
Mushroom Cleaning Fields en Eells in het landschap met Jacques Abelman
17.00 – 18.30 uur
Green Lounge met borreltje en hapje. De Solar dj brengt zonnige geluiden ten gehore


CLAIM, DE CONTEXT

Kun je verouderde landschappen nieuw leven inblazen door ze te gebruiken voor andere doeleinden, net zoals leegstaande fabrieken die hergebruikt worden? Sinds vijf jaar wordt nagedacht over deze vraag in Case study Krabbeplas. Bureau Venhuizen sluit de Case study dit jaar af. In project CLAIM, een eerste van twee publieksevenementen die op locatie in de Krabbeplas plaatsvinden, staat het gebruik van verouderde landschappen centraal. Hiertoe worden verschillende kavels van de Krabbeplas letterlijk in gebruik genomen door ontwerpers en bewoners van Vlaardingen. Het recreatief laboratorium opent haar deuren voor breed publiek op vrijdag 22 juni, zaterdag 23 juni en zondag 24 juni a.s. Gedurende deze drie dagen vinden debatten en workshops plaats rond de verschillende projecten. Maar ook kan de bezoeker terecht voor bijvoorbeeld het Vuile Velddiner of een potje Archeospel ter ontrafeling van het Vlaardingse DNA.

Midden-Delfland is een agrarisch gebied, dat door de boeren landelijk en open is gehouden. Aan de randen zijn recreatiegebieden aangelegd, zoals de Krabbeplas. De balans tussen open land en stad staat nu vanuit verschillende hoeken onder druk. De boeren dreigen te verdwijnen en daarmee de ‘natuurlijke’ garantie van openheid. Aan de andere kant wordt steeds meer gestreefd naar functiescheiding: we willen graag landelijk wonen, zo mogelijk werken waar we wonen en daar het liefst ook nog recreëren. Vanuit deze ontwikkelingen bezien lijken zowel de Krabbeplas als heel Midden-Delfland als concept achterhaald.

De vraag is hoe deze ontwikkelingen het toekomstige landschap zullen gaan beïnvloeden. Wat kan nieuw gebruik betekenen voor de inrichting van de Krabbeplas? Kun je een open landschap hergebruiken? Wat betekent de verandering van functie voor de vormgeving van het landschap? Wat zijn problemen en ontwikkelingen die spelen in het gebied en hoe kan aangehaakt worden aan wat is, om van daaruit het gebied te verfraaien? Bureau Venhuizen gaat met bewoners en ontwerpers op zoek naar mogelijkheden om deze vragen te beantwoorden.

ONTWERPERS
De projecten van de ontwerpers spelen in op ecologische thema’s zoals organische processen, zowel van groei als van verval. Jan Jongert van 2012 architecten stelt zijn Recycloop ter beschikking. Dit paviljoen is gemaakt van aanrechtbladen en functioneert als ruimte, (reflectie)scherm en
waterzuivering. Jacques Abelman maakt zogenaamde Eells (Ecologically Emergent Leisure Landscape System), bevreemdende, ecologische structuren die door het landschap slingeren en als green-lounge gebruikt kunnen worden. Met de Mushroom Cleaning Fields probeert hij door middel van paddestoelgroei verontreiniging te lijf te gaan. Willemijn Lofvers ontwerpt de Vlaardinger Zouttuinen. Bezoekers van de proeftuin kunnen ervaren, proeven en horen hoe verzilting het landschap beïnvloedt. Rianne Makkink van Sloom.org bedacht de Vuile Velden en Pig Field. Bewoners van Vlaardingen worden gevraagd hun GFT afval in te leveren voor verspreiding op de vuile velden. GFT afval is immers niet enkel ‘waste’, maar zorgt ook voor verrijking van gronden. Pig Field is het tijdelijke thuis voor een varkentje.

CLAIM
Naast ontwerpers konden bewoners van Vlaardingen een kavel claimen en voorzien van een nieuwe invulling. Twee bewoners gaven gehoor aan deze oproep. Peter de Jong bouwt een bijzonder theepaviljoen, Waroeng Minoem Thé. Dit is geen groot opgezet ceremonieel Japans theehuis, maar een intieme Indonesische variant, waar een dorstlustige passant de tijd kan nemen om op een vers gezet kopje thee te wachten. Tim de Ridder, archeoloog van Vlaardingen bedacht de Archeovelden waarop je spelenderwijs meer leert over de archeologie in de streek en in het bijzonder over de Bronstijdman, een eeuwenoud skelet dat bij het graven van de Krabbeplas tevoorschijn kwam.

DEBAT
Met de Neufert voor Nieuwe Recreatie plaatst Bureau Venhuizen de problematiek van hergebruik van ruimte in een breder perspectief. Tijdens CLAIM vinden op de kavels twee debatten plaats waarin bevraagd wordt wat de ruimtelijke mogelijkheden en het ruimtebeslag van de nieuwe recreatievormen op een grotere schaal zijn.

LOCATIE
Krabbeplas Vlaardingen, kavels tegenover Van Boendaleweg 100
Parkeermogelijkheid op het terrein van G.Z-H, Van Boendaleweg 100
Vrije toegang

Wilt u meer informatie over het programma of over het project, dan kunt u contact opnemen met Marieke Berkers
Tel. 06 466 11 870 of via krabbeplas@bureauvenhuizen.com.

CLAIM is het eerste van twee publieksevenementen op locatie in de Krabbeplas. In september wordt in navolging van CLAIM ingezoomd op de ‘ontwerp’-vraag bij hergebruik van landschappen. CLAIM wordt georganiseerd door Bureau Venhuizen en is onderdeel van ‘Case study Krabbeplas’, een meerjarenproject in opdracht van gemeente Vlaardingen i.s.m. Recreatieschap Midden-Delfland en SKOR (Stichting Kunst en Openbare Ruimte) m.m.v. Bert van Meggelen en Esther Didden. / Informatie: www.bureauvenhuizen.com/krabbeplas. CLAIM wordt financieel mede mogelijk gemaakt door de Provincie Zuid-Holland.